Παρουσίαση 3ου τόμου περιοδικού «Θεσσαλικά Μελετήματα»

Ημερίδα - αφιέρωμα στον Κ. Π. Καβάφη

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η ημερίδα αφιέρωμα στον ποιητή Κ. Π. Καβάφη που συνδιοργανώθηκε από το Σύνδεσμο Φιλολόγων ν. Λάρισας, το Τμήμα Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας, το Γαλλικό Ινστιτούτο και το Μουσικό Σχολείο Λάρισας.

Το περιεχόμενο των εισηγήσεων κάλυψε ένα ευρύ φάσμα αναφορικά με τον Κ. Π. Καβάφη, ως προς τον ίδιο το δημιουργό, το ποιητικό του κείμενο, την αναγνωστική του πρόσληψη, αλλά και τη χρήση του έργου του (διδακτική, ιδεολογική και άλλη). 

Η πρώτη εισήγηση του κ. Κώστα Οικονόμου επικέντρωσε στον σχολικό Καβάφη και στα ανθολογούμενα έργα του στα εγχειρίδια των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Μια τέτοια οπτική για την «υποδοχή» του ποιητή και τη σχολική αναπλαισίωση του έργου του, γεννά γόνιμα ερωτήματα και φωτίζει με πρωτότυπο τρόπο την επίσημη πρόσληψη του καβαφικού έργου διαχρονικά, ενώ παράλληλα δημιουργεί μια «γενεαλογία» των κυρίαρχων κάθε φορά αντιλήψεων αναφορικά με την «διδακτική καταλληλότητα» των λογοτεχνικών κειμένων.

Η δεύτερη εισήγηση του κ. Θωμά Μπεχλιβάνη και είχε τον τίτλο «Ιστορική ύλη και ποιητική δημιουργία». Ο κ. Μπεχλιβάνης επικέντρωσε στο εμπνευσμένο ποιητικό τέχνασμα του Κ. Π. Καβάφη, ο οποίος αντλεί το πρωτογενές υλικό του από την ιστορία, εστιάζοντας στην συγκεκριμένη κάθε φορά περίπτωση και αξιοποιώντας το «προσωπείο» (για να ακουστεί η δική του φωνή), αλλά και την απόσταση (για να επιτύχει την πολυσημία της ποιητικής του έκφρασης). Παράλληλα ο εισηγητής αξιοποιώντας τα παραπάνω, στράφηκε με το βλέμμα του δασκάλου στο ποίημα του Κ. Π. Καβάφη «Νέοι τῆς Σιδῶνος (400 μ.Χ)». Η διδακτική δοκιμή που βασίζεται στο παραπάνω ποίημα σκοπεύει ακριβώς να αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους ο διάλογος που ανοίγει ο Κ. Π. Καβάφης ανάμεσα στην Ιστορία και την Ποίηση, μπορεί να γίνει μια γοητευτική εμπειρία για τους μαθητές, ώστε να νιώσουν ότι η εμπειρία αυτή τους αφορά, ότι σχετίζεται άμεσα με τις κρίσεις και τις αποφάσεις τους για τον εαυτό τους και τον κόσμο εντός του οποίου ζουν σήμερα.
Η τρίτη εισήγηση της κ. Πηνελόπης Τζιώκα επικέντρωσε στη φιλοσοφική διάσταση του καβαφικού έργου, επικεντρώνοντας στο γεγονός ότι ο Κ. Π. Καβάφης ασχολήθηκε επιμελώς και συνειδητά με το φιλοσοφικό στοχασμό, ενώ παράλληλα έγραψε και δοκίμιο για τη φιλοσοφία. Η παρουσίασή της συνοδεύτηκε από σύντομες ανιχνεύσεις του φιλοσοφικού υποστρώματος σε καβαφικά ποιήματα (κυρίως της σχολής σκέψης των στωικών) και επισήμανε τα σημεία όπου το συνειδητό ενδιαφέρον του ποιητή για τη φιλοσοφία είναι αναγνωρίσιμο στο ποιητικό του έργο.

Η τελευταία εισήγηση του κ. Δημήτρη Δημηρούλη, είχε τον πολυσήμαντο τίτλο «Η κρίση του Καβάφη», τίτλος που εκ πρώτης όψεως στήνει πολλαπλές γέφυρες με καταστάσεις της εποχής μας. Ο κ. Δημηρούλης ξεκινώντας από το δημιουργό, ο οποίος πορεύτηκε μέσα από μια διαδικασία συνεχούς κρίσης και ξεδιαλέγματος καθώς αναμετριόταν με την ποιητική πρώτη ύλη του, συνάντησε τον αναγνώστη που είναι υποχρεωμένος να σχεδιάσει τη δική του διαδρομή απέναντι στο ποιητικό αποτέλεσμα της καβαφικής κρίσης, να περάσει δοκιμασίες, να καταλήξει σε αποφάσεις, να διακινδυνεύσει μια στάση. Τέλος ο κ. Δημηρούλης προσέφερε στο κοινό μια σειρά από γόνιμα και ανοιχτά ερωτήματα όπως: πώς μιλά ο ποιητής πρωθύστερα για τη δική μας κρίση; Μας βοηθά άραγε η ανάγνωσή του να σκεφτούμε, να ξεκαθαρίσουμε το πεδίο, να διαλέξουμε, και τελικά να αποφασίσουμε; Μπορεί η ποίηση να γίνει οδηγός στη διαδικασία της κρίσης και όχημα αυτογνωσίας;

Οι συνδιοργανωτές αισθάνονται την ανάγκη να ευχαριστήσουν ιδιαίτερα τον διευθυντή του Μουσικού Σχολείου Λάρισας κ. Σωτήρη Αναγνωστόπουλο για την παραχώρηση της αίθουσας και κυρίως για το ότι φρόντισε να πλαισιώσει την εκδήλωση με τη μουσική της συμφωνικής ορχήστρας του Σχολείου. Θα ήθελαν να εκφράσουν επίσης τα θερμά τους συγχαρητήρια στο μαέστρο κ. Κορνήλιο Μπουϊούκ, καθώς και στους μαθητές του Σχολείου - μέλη της Συμφωνικής ορχήστρας, η οποία ενθουσίασε το κοινό της ημερίδας.

Ημερίδα για τον Καβάφη

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Λάρισας, το Τμήμα Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Β’θμιας, το Γαλλικό Ινστιτούτο και το Μουσικό Σχολείο Λάρισας, συν-διοργανώνουν την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2013, ημερίδα – αφιέρωμα με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννηση και 80 από το θάνατο του μεγάλου Έλληνα ποιητή Κ. Π. Καβάφη.
Το αφιέρωμα θα ξεκινήσει στις 6.00 μ.μ. στο αμφιθέατρο του Μουσικού Σχολείου Λάρισας (Τ. Λειβαδίτη 20 – Νέα Πολιτεία) και θα περιλαμβάνει τέσσερις εισηγήσεις συνοδευόμενες από συζήτηση με το κοινό, ενώ με την ολοκλήρωσή της θα πλαισιωθεί από μουσικό σχήμα αποτελούμενο από μαθητές του Μουσικού Σχολείου Λάρισας.

Το περιεχόμενο των εισηγήσεων καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αναφορικά με τον Κ. Π. Καβάφη, ως προς τον ίδιο το δημιουργό, το ποιητικό του κείμενο, την αναγνωστική του πρόσληψη, αλλά και τη  χρήση του έργου του (διδακτική, ιδεολογική και άλλη). Η πρώτη εισήγηση του φιλολόγου – μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου φιλολόγων ν. Λάρισας κ. Οικονόμου επικεντρώνει στον σχολικό Καβάφη και στα ανθολογούμενα έργα του στα εγχειρίδια των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Μια τέτοια οπτική για την «υποδοχή» του ποιητή και τη σχολική αναπλαισίωση του έργου του, γεννά γόνιμα ερωτήματα και φωτίζει με πρωτότυπο τρόπο την επίσημη πρόσληψη του καβαφικού έργου διαχρονικά, ενώ παράλληλα δημιουργεί μια «γενεαλογία» των κυρίαρχων κάθε φορά αντιλήψεων αναφορικά με την «διδακτική καταλληλότητα» των λογοτεχνικών κειμένων.

Η εισήγηση του κ. Μπεχλιβάνη, με τίτλο «Ιστορική ύλη και ποιητική δημιουργία», αφορά στο εξαιρετικής έμπνευσης ποιητικό τέχνασμα του Κ. Π. Καβάφη, ο οποίος αντλεί το πρωτογενές υλικό του από την ιστορία, εστιάζοντας στην συγκεκριμένη κάθε φορά περίπτωση και αξιοποιώντας το «προσωπείο» (για να ακουστεί η δική του φωνή), αλλά και την απόσταση (για να επιτύχει την πολυσημία της ποιητικής του έκφρασης). Ο ποιητής με τον τρόπο αυτό βάζει τον αναγνώστη στην περιπέτεια του διαλόγου ανάμεσα στις εποχές και τους ανθρώπους τους, τις στάσεις και τις νοοτροπίες που αυτοί εκπροσωπούν κι εδώ ακριβώς οφείλεται η ισχυρότατη επιρροή του σε πολλούς μεταγενέστερους Έλληνες και ξένους ποιητές. Ο κ. Μπεχλιβάνης παράλληλα αξιοποιώντας τα παραπάνω, στρέφεται με το βλέμμα του δασκάλου στο ποίημα του Κ. Π. Καβάφη  «Νέοι τῆς Σιδῶνος (400 μ.Χ)». Η διδακτική δοκιμή που μας υπόσχεται σκοπεύει ακριβώς να αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους ο διάλογος που ανοίγει ο Κ. Π. Καβάφης ανάμεσα στην Ιστορία και την Ποίηση, μπορεί να γίνει μια γοητευτική εμπειρία για τους μαθητές, να νιώσουν ότι η εμπειρία αυτή τους αφορά, ότι σχετίζεται άμεσα με τις κρίσεις και τις αποφάσεις τους για τον εαυτό τους και τον κόσμο εντός του οποίου ζουν σήμερα.

Η εισήγηση του καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κ. Δημήτρη Δημηρούλη έχει τον πολυσήμαντο τίτλο «Η κρίση του Καβάφη», τίτλος που εκ πρώτης όψεως στήνει πολλαπλές γέφυρες με καταστάσεις της εποχής μας. Ο κ. Δημηρούλης ξεκινώντας από το δημιουργό, ο οποίος πορεύτηκε μέσα από μια διαδικασία συνεχούς κρίσης και ξεδιαλέγματος καθώς αναμετριόταν με την ποιητική πρώτη ύλη του, συναντά τον αναγνώστη που είναι υποχρεωμένος να σχεδιάσει τη δική του διαδρομή απέναντι στο ποιητικό αποτέλεσμα της καβαφικής κρίσης, να περάσει δοκιμασίες, να καταλήξει σε αποφάσεις, να διακινδυνεύσει μια στάση. Τέλος ο κ. Δημηρούλης θα προσφέρει στο κοινό μια σειρά από γόνιμα και ανοιχτά ερωτήματα όπως: πώς μιλά ο ποιητής πρωθύστερα για τη δική μας κρίση; Μας βοηθά άραγε η ανάγνωσή του να σκεφτούμε, να ξεκαθαρίσουμε το πεδίο, να διαλέξουμε, και τελικά να αποφασίσουμε; Μπορεί η ποίηση να γίνει οδηγός στη διαδικασία της κρίσης και όχημα αυτογνωσίας;

Η κ. Πηνελόπη Τζιώκα ασχολείται με τη φιλοσοφική διάσταση του καβαφικού έργου, επικεντρώνοντας στο γεγονός ότι ο Κ. Π. Καβάφης ασχολήθηκε επιμελώς και συνειδητά με το φιλοσοφικό στοχασμό, ενώ παράλληλα έγραψε και δοκίμιο για τη φιλοσοφία. Η παρουσίασή της θα συνοδευτεί με σύντομες ανιχνεύσεις του φιλοσοφικού υποστρώματος σε καβαφικά ποιήματα (κυρίως της σχολής σκέψης των στωικών) και θα επισημάνει τα σημεία όπου το συνειδητό ενδιαφέρον του ποιητή για τη φιλοσοφία είναι αναγνωρίσιμο στο ποιητικό του έργο.

Ημερίδα - Αφιέρωμα στον ποιητή Κ. Π. Καβάφη

Καβουρηδόν και Παραδρόμως - Μικρές σπουδές για το άθλημα της γραφής

του Δ. Δημηρούλη

Μια από τις πιο σημαντικές εκδόσεις του 2013 υπήρξε και αυτός ο τόμος με δοκίμια και μελέτες του Καθηγητή Δημήτρη Δημηρούλη. Γραμμένα με γλαφυρή γλώσσα και κριτική οξυδέρκεια τα κείμενα απευθύνονται τόσο στον ειδικό όσο και στον μη ειδικό αναγνώστη καλύπτοντας ένα μεγάλο φάσμα θεμάτων της ευρωπαϊκής και της ελληνικής λογοτεχνίας. Συγκεκριμένα αναφέρουμε τις ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις του στο έργο των Ροϊδη, Καβάφη, Σεφέρη, Παλαμά, Βιζυηνού, Ρίτσου και Καρυωτάκη αλλά και τις στοχαστικές αναλύσεις του που αναφέρονται στον Νίτσε, στον Βίτγκενσταϊν, στον Μπέκετ, στον Πίντσον και στον Χάρολντ Μπλουμ.
Το ξεχωριστό στο βιβλίο αυτό είναι η πρωτοτυπία της σκέψης και της γραφής, πράγμα μάλλον σπάνιο στην εποχή μας. Όπως υπαινίσσεται ο ασυνήθιστος τίτλος ο Δημήτρης Δημηρούλης δεν ακολουθεί την πεπατημένη, αλλά πάει λοξά σαν τον κάβουρα, βγαίνει από τον κεντρικό δρόμο και ακολουθεί τους παράδρομους, για να ανακαλύψει φρέσκες ιδέες και να μας παρασύρει σε μια περιπέτεια όπου μας περιμένουν ωραίες εκπλήξεις και τολμηρές προτάσεις. Πρόκειται πράγματι για άθληση σε μια γραφή που έχει πολλά καινούργια πράγματα να πει και δεν διστάζει να αναμετρηθεί με πολιτιστικά κατεστημένα και επιστημονικά ιερατεία. Όπως σημειώνει ο ίδιος, ο αναγνώστης του βιβλίου «μπορεί να χρειαστεί να περπατήσει σαν τον κάβουρα. Λοξά και παραδρόμως. Όχι συντεταγμένα αλλά καβουρηδόν. Καλείται επομένως να ξεκινήσει τη δική του περιπέτεια, τη δική του άθληση στην ανάγνωση: ως συνταξιδιώτης με δαγκάνες».

Ο Δημήτρης Δημηρούλης γεννήθηκε στην Αγιά Λάρισας, εκεί ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του, πριν αναχωρήσει για μια μακρόχρονη διαδρομή που τον έφερε μακριά από την πατρίδα σε Πανεπιστήμια της Αγγλίας, της Αμερικής και της Αυστραλίας για να επιστρέψει τελικά το 1992 στα πάτρια εδάφη. Από τότε και έως σήμερα διδάσκει ιστορία και θεωρία της λογοτεχνίας στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου.
Το έργο του Δημήτρη Δημηρούλη είναι μεγάλο και πολυσχιδές. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα δύο βιβλία του για τον Ροϊδη, τα δύο για τον Σεφέρη, τους δύο τόμους δοκιμίων, την έκδοση του Σολωμού και του Κάλβου, καθώς και τη συχνή παρουσία σου στον καθημερινό και περιοδικό τύπο. Θεωρείται ως ένας από τους πιο σημαντικούς μελετητές της ελληνικής λογοτεχνίας.

Στη Λάρισα θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου του κ. Δ. Δημηρούλη "Καβουρηδόν και Παραδρόμως. Μικρές σπουδές για το άθλημα της γραφής" με διοργανωτές το Τμήμα Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας, το Σύνδεσμο Φιλολόγων Ν. Λάρισας, το Γαλλικό Ινστιτούτο και το βιβλιοπωλείο Γνώση» την Πέμπτη 28/11/2013 και ώρα 20.00 στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Προϊστάμενος του Τμήματος Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας, σχολικός σύμβουλος κ. Θ. Μπεχλιβάνης και ο ίδιος ο συγγραφέας. Την εκδήλωση θα συντονίσει η Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ν. Λάρισας κ. Ελένη Φανάρα. Οι παρευρισκόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να συναντήσουν το συγγραφέα, να τον ακούσουν και να συζητήσουν μαζί του.

Εκδήλωση Βιβλιοπωλείου Γνώση για τον ποιητή Κ. Π. Καβάφη

Το βιβλιοπωλείο Γνώση οργανώνει διάλεξη την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου, ώρα 8.30 μ.μ. για τον ποιητή Κ. Π.  Καβάφη, με αφορμή τη συμπλήρωση 150 χρόνων από τη γέννησή του με ομιλητή τον Μιχάλη Τσιανίκα.
Ο Μιχάλης Τσιανίκας γεννήθηκε στην Ανατολή Λάρισας, σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία. Από το 1989 ζει στην Αυστραλία, όπου διευθύνει το Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών και το κέντρο ΛΟΓΟΣ: Αυστραλιανό Κέντρο για την Ελληνική Γλώσσα και Πολιτισμό, στο πανεπιστήμιο Φλίντερς.

Καβάφης: Η εν-σάρκωση της Ελευθερίας
Το αίτημα της Ελευθερίας είναι καταλυτικό στην καβαφική ποίηση. Δεν πρόκειται φυσικά για πολιτικές ελευθερίες (αν και τελικά όλες οι ελευθερίες είναι «πολιτικές»), πρόκειται για την ελευθερία εκείνη που διαπερνά την ζωή του ατόμου, σχεδόν αποκαλυπτικά και ελευθερώνει δυνάμεις και αισθήματα που το άτομο κρατούσε κρυφά μέσα του. Το σημαντικό είναι ότι δεν πρόκειται πάντα για συνειδητές διαδικασίες, αυτή είναι η ουσία της απελευθέρωσης από τα στερεότυπα. Το βίωμα της ελευθερίας αν δεν την βιώνουμε ως έκπληξη, τότε η ελευθερία δεν είναι αλήθεια. Η αισθητική έκφραση αυτής της απελευθέρωσης φέρνει το άτομο να εκστασιάζεται μπροστά σε αυτό που του συμβαίνει και, ως είναι φυσικό, οι εμπειρίες μιας τέτοιας στιγμής αγγίζουν πρώτα από όλα το ίδιο το σώμα, έντονα -όσο πιο έντονα γίνεται, όπως βιώνουμε τον έρωτα ή το θάνατο: το δέρμα της σκέψης μας ηχεί σαν ταμπούρλο. Ας θυμίσουμε εδώ το «Όταν διεγείρονται», το οποίο αποδεικνύεται κομβικό ποίημα στην ποίηση του Καβάφη: «Προσπάθησε να τα φυλάξεις, ποιητή, / όσο κι αν είναι λίγα αυτά που σταματιούνται. / [...] Προσπάθησε να τα κρατήσεις, ποιητή, / όταν διεγείρονται μες το μυαλό σου / την νύχτα ή μες τη λάμψι του μεσημεριού».
Η τέχνη για τον ίδιο δεν είναι παρά αυτή η «διέγερση» μέσα στο νου, το βράδυ ή το μεσημέρι, στη λάμψη ή στο σκοτάδι, όταν μπορείς πια να κρατήσεις στα χέρια σου ένα γυαλιστερό αισθητικό αντικείμενο (κάθε αντικείμενο είναι αισθητικό, αν είναι πράγματι αντι-κείμενο): το αποτέλεσμα της χαράς να το αγγίξεις είναι ηδονική: τόσο χαρακτηριστική στον Καβάφη. Τα παιδιά γνωρίζουν τον κόσμο αγγίζοντας αντικείμενα, αγγίζοντας πρόσωπα: oι γονείς δεν είναι γι’αυτά παρά λεία αντικείμενα που χαϊδεύουν τα τρυφερά και άπειρα σε αφές τους χέρια. Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν αργότερα δεν είναι ψυχολογικά, όπως συνηθίσαμε να τα αποκαλούμε: είναι «αντικειμενικά» και αντικειμενοποιήσιμα. Είναι ο σημαντικότερος ερωτισμός που τα «δένει» με τον κόσμο και υλο-ποιεί ακατάπαυστα τη ζωή τους. Αυτή είναι η ιεροτελεστική διαδικασία που κρατά όλη τη ζωή. Κάθε ερωτική απόπειρα δεν είναι τίποτε άλλο από την ιεροτελεστική αυτή πράξη που καθορίζει το άλλο ως απόλυτα ηδονικό «αντικείμενο», ως «σώμα», αλλιώς δεν θα μπορούσε να εξηγηθεί η τοτεμική του μαγεία. Την ανάδειξη αυτής της διεγερτικής ταύτισης με το ηδονικό αντικείμενο-παιχνίδι, μοναδική και εξεγερτική, καταλυτική στην ποίηση του Καβάφη, θα ήθελα να την αποκαλέσω εδώ «αντωνιασμό». Ίσως το πιο διάσημο ποίημα του Καβάφη, μετά την «Ιθάκη» και τους «Βαρβάρους» είναι το «Απολείπειν ο θεός Αντώνιον». Πρόκειται ακριβώς για μια «διέγερση», μια αισθητική «στήση» μέσα στο ρου των ιστορικών γεγονότων. Αυτή η ιστορική στήση δεν αφορά στο συγκεκριμένο ιστορικό πρόσωπο, αλλά είναι ένα παράδειγμα που μπορεί να φωτίσει με το δικό του τρόπο  πολλές από τις ποιητικές δραστηριότητες του Καβάφη, αν όχι όλες τελικά.
Η ελευθερία στην ουσία βιώνεται ως πράξη απόλυτα οριακή, σχεδόν έξω από το χρόνο και άλλες παρόμοιες συμβάσεις, στην «εγκατάλειψη» -στο «απολείπειν».  (Όπως λέμε: αφέθηκε στα χέρια του/της). Η «ηδονή» δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα αυτής της απελευθέρωσης και είναι και αυτή ξαφνική, τελική, «σκληρή» και ανεξέλεγκτη. Η ηδονή είναι ελεύθερη γιατί ορίζεται από τον εαυτό της, ως το απόλυτο άλλο και ταυτίζεται με τη σάρκα, είναι σαρκική γιατί είναι αντικείμενο μόνο, το υποκείμενο αφομοιώνεται και γίνεται αντικείμενο, αυτό που βιώνεται. Η ερωτική ηδονή οικειοποιείται το σώμα, το καθιστά αντικείμενό της και αυτό μας αναστατώνει, δεν το αντέχουμε, αν και γνωρίζουμε ότι είναι από τις λίγες στιγμές που ελευθερώνεται το υποκείμενό μας εντελώς, γιατί απλούστατα δεν μπορεί τίποτε πια να ελέγξει. Η παράδοξη αυτή διαδικασία, που δεν στερεί τίποτε από την «πνευματικότητα» του βιώματος (κάθε εξ-αντικειμενοποίηση είναι πνευματικό βίωμα, γίνεται «εικόνα»), μας βγάζει σίγουρα κάπου αλλού και αποκαλύπτεται ως κάτι πιο  ισχυρό από την όποια πνευματική εμπειρία: γίνεται έκσταση. Αυτή είναι και η ουσία του καβαφικού ποιήματος «Ενώπιον του αγάλματος του Ενδυμίωνος»: «εν εκστάσει βλέπω νυν / του Ενδυμίωνος την φημισμένην καλλονήν / Ιάσμων κάνιστρα κενούν οι δούλοι μου• κ’ ευοίωνοι / επευφημίαι εξύπνησαν αρχαίων χρόνων ηδονήν». Η ηδονή είναι το πιο αρχαίο παράδειγμα, για τούτο και το πιο φρέσκο, της κατεξοχήν εμπειρίας ως απόλυτη ελευθερία. Το αντικείμενο είναι πιο αρχαίο από το υποκείμενο και για τούτο πιο «πηγαίο» αίτημα ελευθερίας: «Δεν δεσμεύθηκα. Τελείως αφέθηκα κ’επήγα./ Στες απολαύσεις, που μισό πραγματικές, /μισό γυρνάμενες μες στο μυαλό που ήσαν, /επήγα μες στη φωτισμένη νύχτα. /Κ’ ήπια από δυνατά κρασιά, καθώς /που πίνουν οι ανδρείοι της ηδονής».
Ο Καβάφης –όπως δηλώνει και η ετυμολογία του ονόματός του-  υπήρξε πρα(γ)ματευτής. Μόνο που η διάθεση της πρα(γ)μάτειας είναι «πελατειακή», «εμπορική», δια-πραγματευτική. Άλλοτε γίνεται γυρο-λόγος, πλανόδιος flâneur. Όλα τα υποκείμενα οδεύουν στην υλοποίησή τους, στο στέρεο χώρο της σωματικής τους ανάδειξης για να ξεπουληθούν (και τι δεν ξεπουλιέται στη ζωή;). Για να συλλάβεις την «καθαρότητα» των γεγονότων και πραγμάτων χρειάζεται να τα παραδώσεις με τόλμη αλλά κυρίως διανοητική καθαρότητα και οξύνοια. Χρειάζεται ελευθερία: «Όσοι το χάλκεον χέρι βαρύ του φόβου αισθάνονται...».
Το «εκείνο», ως το «άλλο», κατοικεί όλα σχεδόν τα ποιήματα του Καβάφη και αποκαλύπτεται κυρίως τη νύχτα ή το καταμεσήμερο, ως κάτι άγνωστο ή αναγνωρίσιμο μετά από μια μεγάλη αλησμονιά. Το έσχατο αίτημα γίνεται πρώτη πραματικότητα: αντικειμενοποιείται και οι λέξεις γίνονται ήχοι καθαροί, ηδονικοί, και ελευθερώνουν εντελώς το υποκείμενο. Το «άλλο-εκείνο» είναι τόσο ανατρεπτικό που εκδηλώνεται σωματικά: το σώμα θυμάται και το δέρμα, όχι το συγκεκριμένο κοινωνικό υποκείμενο. Τα «συμπτώματα» είναι τόσο ισχυρά που σωματοποιούνται:

«Επέστρεφε συχνά και παίρνε με,

αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με

όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη, 

κ’ επιθυμία παληά ξαναπερνά στο αίμα

όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται,

κ’ αισθάνονται τα χέρια σαν ν’ αγγίζουν πάλι.

Επέστρεφε συχνά και παίρνε με την νύχτα,

όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται...»

Εκπαιδευτική εκδρομή του Συνδέσμου Φιλολόγων ν. Λάρισας στην Αθήνα

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Λάρισας διοργανώνει εκπαιδευτική εκδρομή στην Αθήνα στις 14 και 15 Δεκεμβρίου 2013.

Σάββατο: 12.30 – επίσκεψη στο Νομισματικό Μουσείο
Απογευματινό, βραδινό ελεύθερα.

Κυριακή: 11.00 -  13.30- επίσκεψη στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (έκθεση Λεονάρντο Ντα Βίντσι και Θόλος "Περιήγηση στην αρχαία Πριήνη").
Υ.Γ. Παρακαλούνται οι συνάδελφοι να έχουν μαζί τους την κάρτα της ΟΛΜΕ  για ελεύθερη είσοδο στα μουσεία.
14.00 – 16.00  γεύμα
16.00 - αναχώρηση για Λάρισα

Πληροφορίες - κρατήσεις θέσεων στο τηλ. 2410-537760

Αναχώρηση ώρα 7.15 από πλατεία Λαού.

Εκδηλώσεις Νοεμβρίου 2013

Ο  Σύνδεσμος  Φιλολόγων Ν. Λάρισας  σε συνδιοργάνωση με την  Περιφέρεια Θεσσαλίας – Περιφερειακή  Ενότητα  Λάρισας  και  το Γαλλικό Ινστιτούτο  Λάρισας συμμετέχοντας  στις  εκδηλώσεις  - αφιέρωμα  στον  Κ. Π.  Καβάφη  με αφορμή τη συμπλήρωση  150 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Έλληνα ποιητή  θα πραγματοποιήσει τις παρακάτω εκδηλώσεις:

1. Παρουσίαση του βιβλίου του   καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου – συγγραφέα κ. Δ. Δημηρούλη "Καβουρηδόν και Παραδρόμως. Μικρές σπουδές για το άθλημα της γραφής" σε συνεργασία και  με το βιβλιοπωλείο Γνώση», την Πέμπτη  28/11/2013 και ώρα 20.00 στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Προϊστάμενος του Τμήματος Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση της Περιφερειακής Διεύθυνσης  Θεσσαλίας, σχολικός σύμβουλος κ. Θ. Μπεχλιβάνης και ο ίδιος ο συγγραφέας. Την εκδήλωση θα συντονίσει η Πρόεδρος του Συνδέσμου  Φιλολόγων Ν. Λάρισας κ. Ελένη Φανάρα.
2. Ημερίδα - αφιέρωμα στον ποιητή Κ. Π. Καβάφη η οποία θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία και με το Τμήμα Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση της Περιφερειακής Διεύθυνσης  Θεσσαλίας και το Μουσικό Σχολείο Λάρισας, την Παρασκευή 29/11/2013 και ώρα 18.00 στο αμφιθέατρο του Μουσικού Σχολείου Λάρισας. Θα μιλήσουν ο φιλόλογος και μέλος του Δ. Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων Ν. Λάρισας κ. Κ. Οικονόμου  με τίτλο «Καβάφης και εκπαίδευση», ο Προϊστάμενος  Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση της Περιφερειακής Διεύθυνσης  Θεσσαλίας, σχολικός σύμβουλος κ. Θ. Μπεχλιβάνης με τίτλο «Ιστορική ύλη και ποιητική δημιουργία: μία διδακτική δοκιμή με επίκεντρο το ποίημα του Κ.Π. Καβάφη ‘Οι νέοι της Σιδώνος’», ο καθηγητής  του Παντείου Πανεπιστημίου – συγγραφέας κ. Δ. Δημηρούλης  με τίτλο «Η  κρίση του Κ. Π. Καβάφη», η Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ν. Σερρών κ. Πηνελόπη Τζιώκα  με τίτλο  «Ο φιλοσοφικός Καβάφης».Την εκδήλωση θα συντονίσει ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ν. Λάρισας  κ. Αναστάσιος Μάτος. Το αφιέρωμα για τον Αλεξανδρινό ποιητή θα πλαισιώσει μουσικό σύνολο του Μουσικού Σχολείου Λάρισας.

ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥΣ

Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,
Με το μήνυμα αυτό θα ήθελα να σας παρακαλέσω θερμά για τη συμμετοχή σας στην πανελλήνιας εμβέλειας έρευνα που διεξάγω με θέμα τις στάσεις των φιλολόγων απέναντι στους μαθητές που προέρχονται από διαφορετικό γλωσσικό και πολιτισμικό υπόβαθρο και έχουν τα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα. Η διεξαγωγή της έρευνας τελεί υπό την επίσημη έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, η οποία έχει ήδη αποσταλεί σε όλες τις Διευθύνσεις Δ/θμιας Εκπαίδευσης (80216/Γ2/12-06-2013).
Η διαδικασία της συμμετοχής είναι ανώνυμη και απλή. Για τη συμμετοχή χρειάζεται, ο καθένας ξεχωριστά, να απαντήσει ΠΛΗΡΩΣ σε ένα ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο (μόνο με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής), η συμπλήρωση του οποίου είναι εύκολη και διαρκεί 15 περίπου λεπτά. Το ερωτηματολόγιο (διαθέσιμο για ένα μήνα) βρίσκεται στον σύνδεσμο που ακολουθεί. Αρκεί να κάνετε κλικ επάνω στον σύνδεσμο (ή, εναλλακτικά, να τον αντιγράψετε και να τον επικολλήσετε στον διευθυνσιογράφο), οπότε μεταφέρεστε αυτομάτως στο ερωτηματολόγιο:
http://edu.surveygizmo.com/s3/1410983/eac9460e2609

Ευχαριστώ πολύ για τη συνεργασία
Κωνσταντίνος Οικονόμου
Φιλόλογος

Εκδρομή Συνδέσμου Φιλολόγων ν. Λάρισας

Ο  Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Λάρισας οργανώνει 3ήμερη εκδρομή από 26/10/2013 μέχρι 28/10/2013 στη Λευκάδα, Σύβοτα, Πάργα, Πρέβεζα, Νικόπολη, Άρτα, Ιωάννινα.
Πληροφορίες και κρατήσεις: τηλ. 2410537760, 2410538500

Διαμαρτυρία

Αγαπητές και αγαπητοί
Με το παρόν μήνυμα ο Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Λάρισας θα ήθελε να ευαισθητοποιήσει τα μέλη του πάνω σε ένα σημαντικό ζήτημα που προέκυψε τις τελευταίες μέρες και αφορά πολλούς/ές συναδέλφους της ειδικότητάς μας και πιθανόν πολύ σύντομα κι εμάς τους/τις ίδιους/ες.
Με βάση πρόσφατη απόφαση του Υπουργείου Παιδείας αφαιρούνται από τους φιλολόγους μαθήματα, όπως αυτό της Ιστορίας, τα οποία έχουν διδαχθεί στα ειδικά τμήματα των πανεπιστημιακών σχολών και ανατίθενται σε εκπαιδευτικούς που δεν έχουν λάβει την ανάλογη εξειδίκευση. Έτσι λοιπόν έχει κατ’ αρχάς ξεκινήσει ήδη μια διαδικασία κατά την οποία η διοίκηση για να πετύχει τους σκοπούς της θέτει τους εκπαιδευτικούς τον έναν απέναντι στον άλλο, στην περίπτωσή τους, τους φιλολόγους απέναντι στους κοινωνιολόγους, θεολόγους και εκπαιδευτικούς ξένων γλωσσών.
Έτσι οι θιγόμενοι συνάδελφοι διαμαρτύρονται στο ΠΥΣΔΕ Λάρισας και ζητάνε να σταματήσει η διαδικασία λήψης αποφάσεων τοποθέτησης των καθηγητών στα σχολεία μέχρι να γίνει σαφές και να διευκρινιστεί από το Υπουργείο με ποια λογική συνέταξε το κείμενο της Υπουργικής απόφασης στο οποίο αναφέρει: «Η Β’ ανάθεση του μαθήματος της Ιστορίας γίνεται στους εκπαιδευτικούς των κλάδων ΠΕ10, ΠΕ13 (ΠΕ05, ΠΕ06, ΠΕ07 για το σχολικό έτος 2013-14) μόνο εφόσον οι εκπαιδευτικοί ΠΕΟ2 έχουν συμπληρώσει το ωράριό τους με μαθήματα πρώτης ανάθεσης στο σχολείο ή στα σχολεία που έχουν τοποθετηθεί». Με βάση την παραπάνω άδικη και παράλογη ρύθμιση πλήθος φιλολόγων έχουν βρεθεί «στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ» Λάρισας, ενώ οι ίδιοι είχαν οργανική θέση και την έχασαν χωρίς δική τους υπαιτιότητα.
Ενώνοντας τη φωνή μας με τη δική τους διαμαρτυρόμαστε έντονα για το γεγονός ότι στο Νομό Λάρισας τόσοι φιλόλογοι βρέθηκαν με άδικο και παράλογο τρόπο στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ, χωρίς να υποψιάζονται τις διαθέσεις της διοίκησης, με τη διαθεσιμότητα να κρέμεται ως απειλή πάνω από τα κεφάλια τους.

2ο Διεθνές Συνέδριο Προφορικής Ιστορίας

Η μνήμη αφηγείται την πόλη… 

Προφορικές μαρτυρίες για το παρελθόν και το παρόν του αστικού χώρου

Αθήνα, 6-8 Μαρτίου 2014

Αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης»

Κεντρικό κτίριο Πανεπιστημίου Αθηνών, Προπύλαια

Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ - Ένωση Προφορικής Ιστορίας (Ε.Π.Ι.)

Πώς θυμούνται οι άνθρωποι τις πόλεις; Πώς διαμορφώνει ο αστικός χώρος τις ατομικές και τις συλλογικές ιστορίες ζωής; Τι είδους εικόνες της πόλης δημιουργεί η διαδικασία της μνήμης; Η σχέση ανάμεσα στη μνήμη και την πόλη έχει γίνει αντικείμενο πραγμάτευσης από την ιστορία και τις κοινωνικές επιστήμες. Στα Κοινωνικά πλαίσια της μνήμης ο Maurice Halbwachs, στους εμβληματικούς Τόπους της μνήμης ο Πιέρ Νορά, στα Θέατρα της μνήμης ο Ράφαελ Σάμιουελ, υπήρξαν πρωτοπόροι στο να αντιληφθούν ότι η συλλογική μνήμη απορρέει από ένα χωρικό πλαίσιο. Δεν είναι, άλλωστε, τα μνημεία μέσα στο αστικό τοπίο εκείνα που φτιάχνουν μια συμβολική γεωγραφία των πόλεων; Που καλούν κατοίκους και επισκέπτες να πάρουν μέρος σε συγκεκριμένες επιτελέσεις του παρελθόντος;
Η πόλη έχει αποτελέσει και συνεχίζει να αποτελεί ένα κατεξοχήν πεδίο για την παρατήρηση και τη μελέτη των ιστορικών αλλαγών. Στο πλαίσιο αυτό, έχει γίνει αντιληπτή και ως παράδειγμα διερεύνησης της κυβερνητικότητας ως σύγχρονης μορφής διακυβέρνησης από το 19ο αιώνα και έπειτα: η πόλη αποτέλεσε το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των κυβερνώντων σε σχέση με τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν να κυβερνηθούν οι καινούριες κοινωνίες στις μητροπόλεις και στις αποικίες τους. Ο σχεδιασμός των πόλεων, το πώς γνωρίζει κανείς την πόλη και ζει σε αυτήν, οι ατομικές και ομαδικές εμπειρίες της πόλης και οι διαφορετικές μορφές ταυτότητας που συνδέθηκαν με τις εμπειρίες αυτές, αποτέλεσαν συστατικά της σύγχρονης αστικής διακυβέρνησης εξίσου σημαντικά με τις τεχνικές της πειθάρχησης και της αστυνόμευσης. Συγχρόνως, έχει παρατηρηθεί πως οι αστικές πρακτικές και οι χωρικές αναπαραστάσεις που συγκροτούν το τοπίο της πόλης μπορούν να υπογραμμίζουν είτε τη συνέχεια και την επικοινωνία στο εσωτερικό της είτε το διαχωρισμό και τα σύνορα –πολιτισμικά, οικονομικά, ταξικά-, αναδεικνύοντας ποικίλες εκδοχές ταυτότητας που διατρέχουν την καθημερινή ζωή και τη βιογραφία των πόλεων στο πλαίσιο διαφορετικών ιστορικών συγκυριών. Η ποικιλομορφία και οι μετατοπίσεις των πρακτικών και των ταυτίσεων καταγράφουν ενίοτε διαφορετικές εκδοχές της ίδιας πόλης, τις πόλεις μέσα στην πόλη, καθιστώντας τις εννοιολογήσεις του αστικού χώρου σε μεταφορές για την κοινωνική αλλαγή.      
Ως πολιτισμικά προσδιορισμένη σήμανση του χώρου, η πόλη παράγεται μέσα από υλικές και συμβολικές διαδικασίες, εκ των οποίων η μνήμη είναι εξόχως σημαντική. Το συνέδριο θα θέσει ως κεντρικό διακύβευμα την από τα κάτω οπτική της σχέσης ανάμεσα στην πόλη και τη μνήμη, όπως αυτή εκφράζεται στις προφορικές μαρτυρίες. Επικεντρώνεται, δηλαδή, στην πόλη ως άξονα που οργανώνει την προφορική μαρτυρία. Η πόλη αποτελεί βεβαίως πεδίο και αντικείμενο της μνήμης• όμως δεν θα γίνει αντιληπτή απλώς ως ο τόπος που λαμβάνουν χώρα τα γεγονότα, ως ένας παθητικός διάκοσμος για τη ροή του ιστορικού και του αφηγηματικού χρόνου. Μας ενδιαφέρει να διερευνήσουμε πώς η αφήγηση για την πόλη οργανώνει την αφήγηση της ιστορίας του εαυτού. Πώς η μνήμη επιλέγει και διαμεσολαβεί την εμπειρία της πόλης, τι αποσιωπά, πώς διαχειρίζεται το τραυματικό και το καθημερινό. Με ποιον τρόπο αλληλεπιδρούν το παρελθόν, το παρόν και η αίσθηση του μέλλοντος στη μνημονική συγκρότηση της πόλης. Ποιες είναι οι πιθανές διαφοροποιήσεις στις φάσεις της εγγραφής, της επεξεργασίας και της αφήγησης των αστικών αναμνήσεων και τι είδους νοήματα παράγουν τέτοιες διαφοροποιήσεις. Ποιες, ακόμα, είναι οι συγκλίσεις και οι αποκλίσεις ανάμεσα στην ατομική και τη συλλογική μνήμη, καθώς και η συμμόρφωση ή η αντίσταση που η κοινωνική μνήμη επιδεικνύει ως προς τα ηγεμονικά αφηγήματα του αστικού χώρου.
Θα εστιάσουμε σε μαρτυρίες που έχουν επίκεντρο τον αστικό χώρο και αρθρώνονται γύρω από τους παρακάτω ενδεικτικούς άξονες:

• Πώς ο θεσμικός λόγος και η κοινωνική μνήμη της πόλης διαπλέκονται με την ατομική βίωση της πόλης; Πώς συγκροτούνται συλλογικότητες και πολιτικές ταυτότητες μέσα από τους μνημονικούς τόπους της πόλης;
• Τι είδους αναπαραστάσεις συγκροτεί η αφήγηση της πόλης; Πώς αναδεικνύουν τις κοινωνικές, έμφυλες και «φυλετικές» ανισότητες; 
• Με ποιους τρόπους σηματοδοτεί η πόλη την παιδική και τη νεανική ηλικία μέσα από εμπειρίες, όπως το σχολείο, τα παιγνίδια, τα στέκια, οι συμμορίες, οι ομάδες των φιλάθλων, οι νεανικές οργανώσεις;
• Τι είδους ταυτότητες συγκροτεί η μνήμη της πόλης; Η προφορική μαρτυρία ξαναγράφει την ιστορία. Πώς διαπλέκονται οι λόγοι για τον «άλλο» και οι λόγοι του μίσους με την ατομική βίωση της πόλης και πώς ξαναγράφουν την ιστορία της δημιουργίας της  πόλης, του ποιος εμπερικλείεται και ποιος αποκλείεται από την πόλη; Πώς η μνήμη της συνάντησης των σωμάτων στην πόλη και η διασταύρωση διαφορετικών σωμάτων συγκροτούν την ταυτότητα του υποκειμένου;
• Ποιοι είναι οι «άλλοι» στην πόλη, τι μνήμες κουβαλάν μαζί τους, τι μνήμες συναντούν στο νέο τόπο εγκατάστασης, πώς η συνάντηση αυτή επιδρά στα παλιότερα στρώματα της μνήμης;
• Οι μορφές της συναισθηματικής, ερωτικής και προσωπικής βίωσης στο δημόσιο πεδίο δεν έχουν αποτελέσει αντικείμενο ιστορικής διερεύνησης. Ποιες είναι οι δημόσιες αφηγήσεις ή αντι-αφηγήσεις που παράγουν; 
• Πώς βιώνεται η πόλη ως πεδίο και ως αντικείμενο της μνήμης; 
• Ποιες πρακτικές οριοθετούν το χώρο της πόλης; Ποιο ρόλο παίζουν η κινητικότητα εντός, από και προς την πόλη, οι γειτονιές, οι ιεροί χώροι μέσα στην πόλη, τα κτίρια και οι «βιογραφίες» τους και πώς αλλάζουν στο χρόνο οι σχετικές σημασιοδοτήσεις;
• Πώς επιδρούν οι εποχές ή οι στιγμές κρίσης στις πόλεις; Κρίσεις όπως, για παράδειγμα, η δεκαετία του 1940, η εγκατάσταση προσφύγων, η σημερινή οικονομική κρίση, φυσικές καταστροφές; Ενεργοποιούν και με ποιους τρόπους αυτές οι συγκυρίες μνήμες παλιότερων εποχών ή/και το αντίστροφο;

Οι ενδιαφερόμενες και οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν στο συνέδριο θα πρέπει να αποστείλουν τον τίτλο και μία περίληψη (150-200 λέξεων) της προτεινόμενης ανακοίνωσης μέχρι τις 15 Οκτωβρίου στις ακόλουθες ηλεκτρονικές διευθύνσεις:
dlamprop@arch.uoa.gr
rvboe@yahoo.gr

Η οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου
Τασούλα Βερβενιώτη
Δήμητρα Λαμπροπούλου
Αντώνης Λιάκος
Κωνσταντίνα Μπάδα
Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν
Ειρήνη Νάκου
Γιώργος Τσιώλης
Ποθητή Χαντζαρούλα

-----
Η Ένωση Προφορικής Ιστορίας ιδρύθηκε στις 27 Μαΐου 2012 στη διάρκεια του Α’ Συνεδρίου Προφορικής Ιστορίας που διεξήχθη στο Βόλο. Eκλέχθηκε επταμελές προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο αποτελούμενο από τη Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν (πρόεδρος), Κωνσταντίνα Μπάδα (γραμματέας) Τασούλα Βερβενιώτη (αντιπρόεδρος), Ειρήνη Νάκου (ταμίας), Ποθητή Χαντζαρούλα, Γιώργος Τσιώλης και Ελεονόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου (μέλη) και Δήμητρα Λαμπροπούλου και Ευτυχία Βουτυρά (αναπληρωματικά μέλη) . Η ίδρυση της Ένωσης εγκρίθηκε από το Πρωτοδικείο Βόλου το Μάρτιο 2013. Στη διάρκεια του Β΄ Συνεδρίου που θα γίνει στην Αθήνα 6-8 Μαρτίου 2014 θα γίνει εγγραφή μελών και θα πραγματοποιηθεί η πρώτη Γενική Συνέλευση με απολογισμό δραστηριότητας του απερχόμενου ΔΣ και εκλογή νέου ΔΣ με διετή θητεία. Σύμφωνα με το καταστατικό, οι υποψηφιότητες για το νέο ΔΣ πρέπει να υποβληθούν εγγράφως τουλάχιστο δύο μέρες πριν από τη Γενική Συνέλευση της 8ης Μαρτίου. Οι εν λόγω υποψηφιότητες μπορούν να αποσταλούν στην ηλεκτρονική διεύθυνση rvboe@yahoo.gr.

Ψήφισμα του Συνδέσμου Φιλολόγων ν. Λάρισας

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Λάρισας εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τη συστηματική πολιτική ανάθεσης των φιλολογικών διδακτικών ωρών σε άλλες ειδικότητες από τους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου Παιδείας, η οποία παρατηρείται όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια.
Εκείνο που μας ανησυχεί και μας προβληματίζει είναι το γεγονός ότι οι πρακτικές αυτές εφαρμόζονται με κριτήρια αποκλειστικώς «λογιστικά» και «εργαλειακά» (κάλυψη ωραρίου για συναδέλφους άλλων ειδικοτήτων). Αυτό σημαίνει ότι τα κατεξοχήν κριτήρια για την ανάθεση της διδασκαλίας των μαθημάτων που επιβάλλεται να είναι επιστημονικού και παιδαγωγικού χαρακτήρα, υποβαθμίζονται και αναιρούνται, ώστε να ικανοποιηθούν σκοπιμότητες άσχετες με το διδακτικό έργο.
Εκφράζουμε επίσης την ενόχλησή μας για το γεγονός ότι η δημιουργηθείσα κατάσταση προκαλεί φαινόμενα «κανιβαλισμού» μεταξύ των ειδικοτήτων των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Με απόλυτο σεβασμό στην επιστημονική κατάρτιση συναδέλφων άλλων ειδικοτήτων, θεωρούμε πως είμαστε οι πλέον ειδικοί και επαρκέστερα καταρτισμένοι να διδάξουμε τα μαθήματα της πρώτης μας ανάθεσης και διεκδικούμε την προστασία του επιστημονικού μας κύρους, καθώς και την ποιότητα των παρεχόμενων γνώσεων στα φιλολογικά μαθήματα.
Θυμίζουμε ότι πολλοί από τους υπηρετούντες φιλολόγους έχουν αποφοιτήσει από τμήματα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, αρκετοί έχουν ειδικά μεταπτυχιακά διπλώματα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, διαγωνίστηκαν στη διδακτική της Ιστορίας για να διοριστούν μέσω ΑΣΕΠ και επιπλέον επιμορφώθηκαν στο αντικείμενο αυτό μέσα από ποικίλα προγράμματα (ΠΕΚ, Τ.Π.Ε Β’ επιπέδου, Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης κ.λπ.). Ως εκ τούτου τονίζουμε ότι η καλλιέργεια της ιστορικής σκέψης των μαθητών, απαιτεί εκπαιδευτικούς με πλούσιο διδακτικό υπόβαθρο στο πεδίο αυτό, οι οποίοι θα βοηθήσουν τους εκπαιδευόμενους να κατανοήσουν τις πολύπλευρες όψεις των ιστορικών και κοινωνικών φαινομένων και τελικά να διαμορφώσουν κριτική ιστορική σκέψη.
Πιστεύουμε ότι πρώτη και βασικότερη προτεραιότητα των αρμόδιων εκπαιδευτικών φορέων για το μάθημα της Ιστορίας, πρέπει να είναι η επιμορφωτική υποστήριξη των φιλολόγων να διδάξουν με στόχους:

• Η διδασκαλία να απελευθερωθεί  από  τα δεσμά  της  μετωπικής  αφήγησης  και  της  μηχανικής  αποστήθισης 
• Να δοθεί έμφαση όχι στην απομνημόνευση πληροφοριών αλλά στην ιστορική κατανόηση. 
• Να αξιοποιούνται ιστορικές πηγές (γραπτές, οπτικές, ηχητικές κ.λπ.), κυρίως πρωτογενείς. 
• Να βοηθηθούν τα παιδιά να αποκτήσουν καλύτερη αντίληψη του ιστορικού χρόνου και χώρου, απαλλασσόμενα από την καταδυνάστευση και  τον  αφηρημένο  χαρακτήρα  του  ιστορικού  λόγου.

Κάθε ρύθμιση που αποβλέπει στην τακτοποίηση λογιστικών ζητημάτων τα οποία και κατασκευάζει ως μείζονα ζητήματα για την εκπαίδευση, συναντά τις εντονότατες αντιρρήσεις μας και μας αναγκάζει να τονίσουμε τον αναποτελεσματικό και επικίνδυνο χαρακτήρα της. Τέτοιου είδους διεκπεραιωτικές «λύσεις» μακροπρόθεσμα δεν εξυπηρετούν κανένα, τουναντίον υποβαθμίζουν τη σημασία του να συμβαδίσουμε με τα σύγχρονα επιστημονικά και παιδαγωγικά ζητούμενα για τα φιλολογικά μαθήματα.
Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων . Λάρισας  – συνεπής και σε προηγούμενες διαμαρτυρίες του – συντάσσεται με τις αντιδράσεις της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, των τμημάτων Ιστορίας και Αρχαιολογίας των Φιλοσοφικών Σχολών της χώρας και άλλων Συνδέσμων και Επιστημονικών Ενώσεων και προωθεί το παρόν ψήφισμα διαμαρτυρίας σε συνδικαλιστικούς, διοικητικούς και επιστημονικούς φορείς.

Το Δ. Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων ν. Λάρισας

Παρουσίαση βιβλίου κ. Αθανασίας Χατζηζήση

Ο Σύνδεσμος Φιλόλογων του νομού Λάρισας
σε συνεργασία με την «Ήρα Εκδοτική»

σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου της
Αθανασίας Χατζηζήση,

«Παραμυθοϊστορίες για γονείς και παιδιά»

την Τρίτη 18 Ιουνίου 2013 και ώρα 7 μμ
στο Φρούριο, στην πόλη της Λάρισας.

την εκδήλωση θα συντονίσει η κα Νταβαρούκα Στέλλα, φιλόλογος.

Το βιβλίο θα παρουσιάσουν η κα Νταβαρούκα Στέλλα,
η κα Μαρία Μαλέτσικα, καθηγήτρια γερμανικής φιλολογίας,
η κα Σέβη Χατζοπούλου, ψυχολόγος gestalt,
και η κα Αλέκα Μούχτη, δασκάλα.

Για την Ιστορία

... ως διανοητική εργασία και ως διδασκαλία
... και για την εμπλοκή των ψηφιακών μέσων.

ΤΠΕ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ

View more presentations or Upload your own.

Για τη λογοτεχνία ...

... ως τέχνη και ως διδασκαλία.
... και για την εμπλοκή των ψηφιακών μέσων.

ΤΠΕ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

View more presentations or Upload your own.

Έβδομη συνάντηση μαθημάτων Αρχαίας Ελληνικής Σκέψης

Την Πέμπτη 30  Μαΐου και ώρα 20.00 μ.μ. στα πλαίσια των «Μαθημάτων αρχαίας ελληνικής σκέψης», θα γίνει η έβδομη διάλεξη με ομιλήτρια την κ. Πηνελόπη Τζιώκα και θέμα

«Ο Χρόνος και η Διαλεκτική στον Ηράκλειτο».

Τα μαθήματα διεξάγονται στον χώρο του βιβλιοπωλείου Γνώση, Ανθίμου Γαζή 21, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Φιλολόγων ν. Λάρισας και την συνδρομή του περιοδικού «Φιλοσοφείν».

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα
Η Πηνελόπη Τζιώκα Ευαγγέλου είναι φιλόλογος, πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Φιλοσοφικών Σπουδών του ΑΠΘ και εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο γνωστικό αντικείμενο της Φιλοσοφίας ως υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) υπό την επιστημονική εποπτεία του καθηγητή Αύγουστου Μπαγιόνα.  Εργάστηκε ως φιλόλογος επί σειρά ετών στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση και από το 2007 είναι σχολική σύμβουλος φιλολόγων. Επίσης είναι επιμορφώτρια από το 1988 στη ΣΕΛΜΕΘ και στη συνέχεια στα ΠΕΚ Θεσσαλονίκης. Παράλληλα δίδαξε από το 2003 έως το 2009 φιλοσοφικά κείμενα στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ ως ειδική επιστήμων. Συμμετείχε σε πλήθος επιμορφωτικών προγραμμάτων, σεμιναρίων και συνεδρίων με εισηγήσεις. Μεταξύ των άλλων μετέφρασε τα Πολιτικά του Αριστοτέλη στις εκδόσεις “Ζήτρος” και έχει δημοσιεύσει πλήθος εργασιών φιλολογικού και φιλοσοφικού ενδιαφέροντος σε έγκυρα περιοδικά. Είναι έγγαμη και μητέρα δύο παιδιών.

Περίληψη
Ο Χρόνος  και η Διαλεκτική στον Ηράκλειτο
Ο Ηράκλειτος (περίπου 500 π.Χ.) συνιστά μια ιδιαιτερότητα στον παγκόσμιο φιλοσοφικό χάρτη. Είναι ο στοχαστής με το ελάχιστο σωζόμενο έργο και μάλιστα έμμεσα στα έργα μελετητών του και με τη μεγαλύτερη ίσως και διαρκέστερη ζωντανή παρουσία στη φιλοσοφική σκέψη ως σήμερα. Ο κρυπτικός και συνάμα αποκαλυπτικός λόγος του εισηγείται εκείνη τη διαλεκτική αντίληψη σύμφωνα με την οποία η αντίθεση των πραγμάτων ενέχει δυνάμει και την προοπτική σύνδεσής τους. Το ταυτόσημο συντηρείται μέσα στο ετερόσημο για να παραχθεί ένα είδος αρμονίας δημιουργικού δυναμισμού. Στην ηρακλειτική διαλεκτική το  γίγνεσθαι ενεργοποιείται ως ενέχον το ον και το μη ον τα οποία υπάρχουν και ταυτίζονται κατά τη λογική του κοίλου και του κυρτού. Σε μια τέτοια διαλεκτική αντίληψη για τον κόσμο όπου λείπει ο αναγωγισμός και η αλήθεια εκδηλώνεται ως αποκάλυψη της διάρκειας των πραγμάτων, ο χρόνος αποκτά ιδιαίτερη σημασία στον στοχασμό του Ηράκλειτου: “Αἰὼν παῖς ἐστι παίζων, πεττεύων• παιδὸς ἡ βασιληίη” ( DK B52).  Ως τελετουργικό δρώμενο στον συμπαντικό κύκλο και ως διατεταγμένη κίνηση με μέτρο, πέρατα και περιοδικότητα ο χρόνος συνιστά οπωσδήποτε μια μορφή εξουσίας που μοιράζεται ανάμεσα στη νομοτέλεια της φύσης και στη διαρκώς ανανεούμενη έκφανση της ανθρώπινης ζωής ως βούλησης και ενέργειας.

Στιγμιότυπα από την παρουσίαση του βιβλίου του Βασίλη Τράντου

Πασχαλινή εκδρομή σε Σιδηρόκαστρο, οχυρά Ρούπελ, Αλιστράτη και Δράμα

Ολοκληρώθηκε η εκδρομή του Συνδέσμου Φιλολόγων ν. Λάρισας στο Σιδηρόκαστρο, Σπήλαιο Αλιστράτης Σερρών, οχυρά Ρούπελ και Δράμα.

Ενημέρωση στα οχυρά Ρούπελ

Δράμα, η πόλη των νερών: στις πηγές της Αγίας Βαρβάρας

Έκτη συνάντηση μαθημάτων αρχαίας ελληνικής σκέψης

Την Πέμπτη 16  Μαΐου και ώρα 20μ.μ. στα πλαίσια των «Μαθημάτων αρχαίας ελληνικής σκέψης», θα γίνει η έκτη διάλεξη με ομιλητή τον κ. Παναγιώτη Δόικο και θέμα

«Το ζήτημα της αυτογνωσίας και ο Πλατωνικός έρωτας».

Τα μαθήματα διεξάγονται στον χώρο του βιβλιοπωλείου Γνώση, Ανθίμου Γαζή 21, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Φιλολόγων ν. Λάρισας και την συνδρομή του περιοδικού «Φιλοσοφείν».

O Παναγιώτης Ο. Δόικος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Κατάγεται από τη Δυτική Μακεδονία και τη Μικρά Ασία. Σπούδασε φιλοσοφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο της Bourgogne της Γαλλίας. Είναι επίκουρος καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Οι εργασίες του αναπτύσσονται στα πεδία της οντολογίας, της γνωσιολογίας και της αισθητικής. Διερευνά τη δυνατότητα μιας νέας μεταφυσικής στο πλαίσιο των σχέσεων του σώματος με τη στοχαστική φαντασία. Παράλληλα επιχειρεί την εξέταση στοιχείων διαλόγου ανάμεσα στη δυτική και την ανατολική φιλοσοφία, στην προοπτική μιας βαθύτερης κατανόησης των αδιεξόδων που συνεχίζει να προκαλεί η αρνητική διάσταση της φύσης του ανθρώπου. Ένα ειδικότερο ενδιαφέρον του είναι η φιλοσοφική θεωρία του κινηματογράφου. Μεταξύ των βιβλίων του είναι και τα εξής:

1. "Spinoza. Φαντασία, γνώση και προφητεία" (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα), 
2. "Η λογική των μορφών στον κινηματογράφο του Orson Welles", 
3. "Ο 'θάνατος του Θεού' και ο μεταφυσικός άνθρωπος" (εκδόσεις Ίνδικτος), 
4. "Η ζωή του ιδανικού στον κινηματογράφο" (εκδόσεις Παπαζήση), 
5. (η πρώτη ποιητική του συλλογή) "Φωτεινές Λεπίδες" (εκδόσεις Ρώμη 2012).

O ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΣ ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ

Ο πλατωνικός έρωτας είναι η μανία για το κάλλος [Φαίδρος, Συμπόσιο], δηλαδή η μετα-φυσική ορμή για την ομορφιά, για την ωραία μορφή: καθώς νιώθουμε την αισθησιακή έλξη προς ένα πρόσωπο, αναγνωρίζουμε  στη (σωματική) μορφή και το ύφος του ένα σύνθετο ίχνος από την ερωτική ένταση της σύνδεσης της ψυχής μας με την όψη του ιδεατού κάλλους, η οποία μας αφορά. Έτσι, βιώνοντας - στο εσωτερικό μιας σχέσης - το ερωτικό συναίσθημα, προκαλούμε μια βαθιά επαφή ανάμεσα στην ορμή μας για σωματική ένωση και την τάση εξιδανίκευσης της οικειότητας της μορφής που μας διεγείρει. Η περιπέτεια της βίωσης μιας τέτοιας οικειότητας, όντας μια υπαρξιακή κίνηση διερεύνησης τόσο της ποιότητας του ερώμενου όντος, όσο και του τρόπου του να μας αφορά, συνιστά μια προνομιακή αλλά και κρίσιμη πράξη αυτογνωσίας.

Πασχαλινή Εκδρομή Συνδέσμου Φιλολόγων ν. Λάρισας

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Λάρισας διοργανώνει στις 8 -9 Μαΐου 2013 διήμερη εκδρομή στο Σιδηρόκαστρο, οχυρά Ρούπελ, σπήλαιο Αλιστράτης, Σέρρες και Δράμα.
Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής στο τηλέφωνο: 2410-537760.
Τιμή για μία διανυκτέρευση, πρωινό, βραδινό και ένα ιαματικό λουτρό 65 ευρώ.

Τουριστικός οδηγός ν. Σερρών

Σιδηρόκαστρο

Παρουσίαση βιβλίου Βασίλη Τράντου

Παρουσίαση  βιβλίου 

«Το αρχαίο ελληνικό θέατρο: η Τραγωδία, το Σατυρικό Δράμα, η Κωμωδία»

Σας προσκαλούμε στην παρουσίαση του βιβλίου «ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ – Η Τραγωδία, Το Σατυρικό Δράμα, Η Κωμωδία» που συνέγραψε ο φιλόλογος Βασίλειος Τράντος. Την παρουσίαση του βιβλίου θα κάνει ο φιλόλογος και συγγραφέας Σωτήριος Τιτής. Η εκδήλωση, την οποία συνδιοργανώνουν ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν. Λάρισας και το βιβλιοπωλείο «ΓΝΩΣΗ», θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Χατζηγιάννειου Πνευματικού Κέντρου Λάρισας, τη Δευτέρα 13 Μαΐου 2013, ώρα 8:30΄ το βράδυ.

Με εκτίμηση
Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν. Λάρισας
Βιβλιοπωλείο «ΓΝΩΣΗ»

 

«ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
Η Τραγωδία, Το Σατυρικό Δράμα, Η Κωμωδία»

 

Το βιβλίο αυτό δεν απευθύνεται στους ειδικούς περί τη φιλολογική επιστήμη. Απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε όλους εκείνους που η γνωριμία τους με το Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο αρχίζει και τελειώνει με μια θολή εικόνα που τους έχει μείνει από τα σχολικά τους χρόνια: κάτι θυμούνται αχνά για δυο ή τρεις τραγωδίες που διδάχτηκαν στο παλαιό οχτατάξιο ή εξατάξιο γυμνάσιο και πιο πρόσφατα στο σύγχρονο γυμνάσιο και λύκειο. Όταν η διδασκαλία γινόταν από το πρωτότυπο αρχαίο ελληνικό κείμενο, κατά κανόνα  δεν ολοκληρώνονταν ποτέ η γνωριμία των μαθητών με το σύνολο ενός, έστω, θεατρικού έργου. Βεβαίως, η μισοσβησμένη εικόνα των σχολικών χρόνων για το αρχαίο θέατρο αποκαθίσταται κάπως από τη δυνατότητα που προσφέρεται σήμερα σε πολλούς να παρακολουθήσουν σύγχρονες παραστάσεις αρχαίων τραγωδιών και κωμωδιών –στο Φεστιβάλ της Επιδαύρου ή σε περιοδείες διαφόρων θιάσων– που όμως περιορίζονται σε λίγα έργα και δεν είναι πάντα προσιτές στο ευρύ κοινό των Νεοελλήνων.
Έχουν ακούσει, ασφαλώς, οι περισσότεροι σύγχρονοι Έλληνες στα σχολικά τους χρόνια από το φιλόλογο καθηγητή τους ότι οι αρχαίοι θεατρικοί συγγραφείς ήταν αρκετές εκατοντάδες και ότι τα θεατρικά έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας μετριούνται σε μερικές χιλιάδες. Ωστόσο, ο τεράστιος και γοητευτικός εκείνος καλλιτεχνικός θησαυρός μένει σήμερα για τους πολλούς στο απόλυτο σχεδόν σκοτάδι. Οι πιο πολλοί Νεοέλληνες αγνοούν τις 32 σωζόμενες τραγωδίες και τα 2 σατυρικά δράματα του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη  καθώς και τις 16 σωζόμενες κωμωδίες του Αριστοφάνη και του Μενάνδρου. Αυτόν τον καλλιτεχνικό και πνευματικό πλούτο τον έχουμε κληρονομήσει βεβαίως από τους αρχαίους προγόνους μας, αλλά οφείλουμε εμείς οι Νεοέλληνες να τον γνωρίσουμε, αν όχι σε όλο του το βάθος, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο πλάτος του. Και τούτο, γιατί τα έργα της αρχαίας ελληνικής δραματουργίας, πέρα από την αισθητική απόλαυση και την πνευματική καλλιέργεια που προσφέρουν, αποτελούν και ένα μεγάλο «σχολείο της ψυχής και της ζωής».
Το αρχαίο ελληνικό θέατρο στην εποχή του δεν ήταν απλή διασκέδαση, αλλά αντιμετωπίζονταν ως παιδαγωγικός θεσμός με ιδιαίτερη σημασία και με πρωτεύοντα ρόλο στην αγωγή των πολιτών. Αυτόν το ρόλο η αρχαία δραματική ποίηση μπορεί να τον εκπληρώσει και στην εποχή μας. Η τραγωδία (με τις αναφορές της στο ηρωοποιημένο παρελθόν) και η κωμωδία (με την ανελέητη διακωμώδηση, τη σάτιρα και την κριτική των πράξεων και των προσώπων του παρόντος) ανίχνευαν και αξιολογούσαν τη δράση των ανθρώπων στο πλαίσιο αξιών που είναι κοινές και διαχρονικές για κάθε κοινωνία. Συνεπώς, το αρχαίο ελληνικό θέατρο ήταν βαθιά «πολιτικό», με την έννοια ότι αποτελούσε σκόπιμη και μεθοδευμένη προσπάθεια της κοινωνίας των πολιτών να κατανοήσει τον εαυτό της μέσα από τον ορθόν λόγον, τον οποίον οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αναγάγει σε ακρογωνιαίο λίθο του τρόπου της ζωής τους.
Ό,τι έχει μείνει ως τις μέρες μας από τον τεράστιο καλλιτεχνικό και πνευματικό θησαυρό του Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου είναι 5 πολύ γνωστά ονόματα ποιητών: Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Αριστοφάνης και Μένανδρος, καθώς και 51 διασωθέντα έργα τους: 33 τραγωδίες, 2 σατυρικά δράματα και 16 κωμωδίες. Τα υπόλοιπα είναι: αρκετές δεκάδες ονόματα δραματικών ποιητών, πολλές εκατοντάδες τίτλοι θεατρικών έργων, πλήθος μικρά και μεγάλα αποσπάσματα καθώς και χιλιάδες σκόρπιοι στίχοι από γνωστά και άγνωστα έργα. Τι γνωρίζουν από όλα αυτά οι σύγχρονοι Νεοέλληνες; Ελάχιστα πράγματα. Ολοκληρωμένη η υπόθεση μιας ή δύο το πολύ τραγωδιών και ισάριθμων κωμωδιών είναι γνωστή στους πιο πολλούς όχι τόσο από τα σχολικά θρανία όσο από τις σύγχρονες παραστάσεις αρχαίου ελληνικού θεάτρου, που βεβαίως δεν είναι πάντα προσιτές στην πλειοψηφία των Νεοελλήνων. Οι σελίδες του βιβλίου αυτού περιέχουν σε περίληψη τις υποθέσεις όλων των σωζόμενων τραγωδιών, σατυρικών δραμάτων και κωμωδιών της αρχαίας ελληνικής δραματουργίας. Ο αναγνώστης «μεταφέρεται» στις κερκίδες ενός αρχαίου θεάτρου, κρατά στα χέρια του το «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ» της παράστασης και ενημερώνεται για τους συντελεστές και την υπόθεση του έργου. Η ιστορία των έργων και των θεατρικών παραστάσεων ξεκινά το 534 π.Χ. και φτάνει ως το 262 π.Χ. Οι εποχές εκείνες δεν απέχουν και τόσο πολύ από την εποχή μας˙ η σκηνή του θεάτρου άλλωστε κάνει τη χρονική απόσταση να μοιάζει –μπορεί και να είναι– ασήμαντη...

Πέμτπη συνάντηση μαθημάτων αρχαίας ελληνικής σκέψης

Την Πέμπτη 18 Απριλίου 2013 στα πλαίσια των «Μαθημάτων αρχαίας ελληνικής σκέψης», θα γίνει η πέμπτη διάλεξη με ομιλητή τον κ. Θωμά Μπεχλιβάνη και θέμα:

Η έννοια του «τραγικού» στο αρχαίο ελληνικό δράμα

Η εισήγηση θα ακολουθήσει στην ανάπτυξή της τους εξής άξονες:

• «Τραγικό» και «δραματικό»: δυο έννοιες αλληλένδετες αλλά διαφορετικές.
• Το «τραγικό» ως αντίληψη και στάση ζωής πριν από τη γέννηση της τραγωδίας. Η σκιά της αρχαϊκής εποχής και ο Ηρόδοτος.
• Η συγκρότηση της έννοιας του «τραγικού» στο πλαίσιο της γέννησης του δράματος και της τραγωδίας. Οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες.
• Η έννοια και του νόημα του «τραγικού» στην πρώιμη φάση της τραγωδίας. Ο Αισχύλος.
• Η εξέλιξη της έννοιας του «τραγικού». Αισχύλος, Σοφοκλής και Ευριπίδης. Ταυτίσεις, αποκλίσεις και ανατροπές σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία. Παραδείγματα και αναφορές: οι τρεις Ηλέκτρες (οι «Χοηφόροι» του Αισχύλου και οι «Ηλέκτρες» των Σοφοκλή και Ευριπίδη).
• Η έννοια του «τραγικού» στα νεώτερα χρόνια. Η παρακαταθήκη της τραγωδίας και η  παιδευτική σημασία της σήμερα. Στο πλαίσιο αυτό θα γίνει μια σύντομη αναφορά στο ευρωπαϊκό θέατρο και σε όψεις του «τραγικού» στη Νέα Ελληνική Λογοτεχνία.

Για την τεκμηρίωση των απόψεων που θα διατυπωθούν κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του θέματος, θα παρατεθούν και θα αναλυθούν αποσπάσματα από αρχαίες τραγωδίες, από την «Ποιητική» του Αριστοτέλη και από μελέτες νεώτερων και σύγχρονων ερευνητών και στοχαστών.  

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΘΩΜΑ ΜΠΕΧΛΙΒΑΝΗ
Ο Θωμάς Μπεχλιβάνης γεννήθηκε στον Πλατύκαμπο της Λάρισας το 1954. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και από το 1979 υπηρετεί στη Μέση Εκπαίδευση. Το 2007 έγινε Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων στο Ν. Καρδίτσας και από τον Νοέμβρη του 2010 μέχρι σήμερα είναι Προϊστάμενος Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δ.Ε. της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας.
Υπήρξε μέλος της Επιτροπής Προγράμματος Σπουδών για τη Γλώσσα, υπό την εποπτεία του καθηγητή Χρήστου Τσολάκη, και μέλος της συγγραφικής ομάδας του βιβλίου «Θεματικοί κύκλοι για το Λύκειο».
Είναι διδάκτωρ της Νεοελληνικής Φιλολογίας του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Θέμα της διδακτορικής του διατριβής: «Ο “θάνατος” στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη».
Δίδαξε «Νεοελληνική και Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία», «Ποίηση και Θέατρο» και «Μουσειακή εκπαίδευση» στους εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλίας, στο Πρόγραμμα Επαγγελματικής και Ακαδημαϊκής Αναβάθμισης Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Επίσης, δίδαξε Ιστορία του Αρχαίου Δράματος στα σεμινάρια του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. – «Θεσσαλικό Θέατρο» το 1990 και 1991.
Είναι Επιμορφωτής και υπεύθυνος προγραμμάτων του ΠΕΚ Λάρισας από το 1994. Συμμετείχε σε όλες τις μορφές Επιμόρφωσης μέχρι σήμερα, ενώ τα θέματα της επιμορφωτικής του δράσης επικεντρώνονται στη διδακτική των φιλολογικών μαθημάτων, στις νέες μεθόδους διδασκαλίας και στα νέα βιβλία, στα νέα Προγράμματα Σπουδών, στη χρήση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία, στην αξιολόγηση του μαθητή και του εκπαιδευτικού έργου, στο «προφίλ» του σύγχρονου εκπαιδευτικού, στη διαχείριση προβλημάτων στην τάξη κτλ.
Έχει συμμετάσχει ως εισηγητής σε πολλά συνέδρια και σεμινάρια με θέμα την Εκπαίδευση, τη Γλώσσα, την Ιστορία, την Νεοελληνική και την Αρχαία Γραμματεία, ενώ πλήθος άρθρων και εισηγήσεών του έχουν δημοσιευθεί σε Πρακτικά Συνεδρίων, σε περιοδικά (όπως ο Φιλόλογος, η Φιλολογική, η Νέα Εστία, οι Σημειώσεις, τα Μικροφιλολογικά της Κύπρου κτλ) και στον αθηναϊκό και τοπικό τύπο της Λάρισας.

Παρουσίαση του βιβλίου της Ιωάννας Φωτιάδου «Για ένα κλικ και μια καριέρα»

Η Artfools, το Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λάρισας, το Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας, το βιβλιοπωλείο ΓΝΩΣΗ, παρουσιάζουν το βιβλίο της Ιωάννας Φωτιάδου «Για ένα κλικ και μια καριέρα» στο Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας, τη Δευτέρα 15η Απριλίου και ώρα 8.00΄μ.μ.
Για το βιβλίο θα μιλήσει  η Άντα Σαρτζή φιλόλογος-πρόεδρος της Artfools
Η Χριστίνα Παπαδημητρούλη φιλόλογος, θα διαβάσει αποσπάσματα του βιβλίου.
Ο Δρ. Γιώργος Γιαννούσης κοινωνιολόγος-ψυχοθεραπευτής-σύμβουλος εξαρτήσεων,  θα αναφερθεί στην κοινωνική πλευρά του θέματος του βιβλίου και θα συνομιλήσει με τους συμμετέχοντες.
Το «Για ένα κλικ και μια καριέρα» είναι μυθιστόρημα που ενδιαφέρει  παιδιά από την ηλικία των δέκα χρόνων, εφήβους, νέους και γονείς. Μέσα από μία πλοκή με διάσπαρτο το αιφνιδιαστικό στοιχείο, την ευχάριστη και χιουμοριστική γραφή που ψυχαγωγεί τον αναγνώστη ανεξαρτήτου ηλικίας, και χωρίς καμία διάθεση διδακτισμού, αποκαλύπτει σημαντικά θέματα. Οι σχέσεις, η στάση των νέων στα κοινωνικά δεδομένα, τα διάφορα πρότυπα που προωθούνται με μοιραία πολλές φορές επακόλουθα,  αλλά και η επιτυχία που συνοδεύει τα παιδιά, ως αποτέλεσμα της συνέπειας και της υποστήριξης, είναι η εικόνα του σύγχρονου προβληματισμού την οποία εξιστορεί το μυθιστόρημα.

Πρόσκληση για την παρουσίαση του νέου βιβλίου της Βάσας Σολωμού - Ξανθάκη

Ken Robinson: Το σχολείο σκοτώνει τη δημιουργικότητα;

Ετήσιο συνέδριο της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
Πολυτεχνείου 6,  10433  Αθήνα
τηλ.: 210-5243434,  fax: 210-5228231
e-mail: p-e-f@otenet.gr
http://www.p-e-f.gr

Ετήσιο συνέδριο
της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων
Σπάρτη, 7-9 Νοεμβρίου 2013
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, Ο «ΤΡΑΓΙΚΩΤΑΤΟΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ» ΚΑΙ
O «ΑΠΟ ΣΚΗΝΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ»
ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ  

Ο Ευριπίδης (485-406 π.Χ.), από τη Σαλαμίνα, βαθύς ερευνητής της ανθρώπινης ψυχολογίας, ο «τραγικώτατος» των ποιητών, κατά τον Αριστοτέλη (Ποιητική 1453 α 29), ανανέωσε τον τραγικό ποιητικό λόγο και καινοτόμησε με την εισαγωγή νεωτερικών στοιχείων. Το έργο του (92 τραγωδίες – 18 σωζόμενες και ένα σατυρικό δράμα), με πολιτικό προσανατολισμό, απηχεί προβλήματα της εποχής του (εμπειρία πελοποννησιακού πολέμου – πολιτική και ηθική κρίση – ιδεολογικές συγκρούσεις) και αποτυπώνει όλες τις νέες ιδέες εκείνης της εποχής. Το θέατρό του, οικείο και συνάμα πικρό, προκάλεσε έκπληξη και συζητήσεις, με έντονο προβληματισμό, πολύ περισσότερο από τους άλλους δύο μεγάλους τραγικούς.

ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ
1. Χαρακτηριστικά της ποιητικής του τέχνης (δομικά στοιχεία, γλώσσα, ύφος, σκηνικά μέσα).
2. Θεματολογία (Πόλεμος, πολιτική, πρόσωπα, διαγραφή χαρακτήρων, «διαχείριση του μύθου»).
3. Γυναικείες μορφές στο έργο του.
4. Η νεωτερικότητα του τραγικού και η σχέση του με τις κρατούσες αντιλήψεις και τους θεσμούς. Ο Ευριπίδης και η Σοφιστική. Σύγκριση με τους άλλους τραγικούς.
5. Η κριτική για τον Ευριπίδη (Αρχαιότητα: Αριστοφάνης κ.ά – και νεότεροι χρόνοι).
6. Η πρόσληψη του Ευριπίδη και η επίδρασή του στους αρχαίους και σύγχρονους δραματουργούς και στη νέα ελληνική λογοτεχνία. Νεοελληνικές μεταφράσεις. Σκηνική παρουσία: θεατρικές παραστάσεις και κινηματογραφικές μεταφορές.
7. Ο σχολικός Ευριπίδης.

Οργανωτικό πλαίσιο του Συνεδρίου:
1. Το Συνέδριο, που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, θα το παρακολουθήσουν οι Περιφερειακοί Διευθυντές Εκπαίδευσης, οι Προϊστάμενοι Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης κλ. ΠΕ2, οι Σχολικοί Σύμβουλοι, οι Διευθυντές Εκπαίδευσης κλάδου ΠΕ2, οι Πρόεδροι των Τοπικών Συνδέσμων Φιλολόγων και του Συνδέσμου Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων, φιλόλογοι, εκπρόσωποι από τις Διευθύνσεις Β/θμιας Εκπαίδευσης όλης της χώρας και αντιπροσωπεία φιλολόγων από την Κύπρο.
2. Οι εισηγήσεις θα έχουν τη μορφή προφορικής εισήγησης, διάρκειας 20΄. Θα επιλεγούν 25 εισηγήσεις περίπου.

Οι προτάσεις για συμμετοχή στο Συνέδριο πρέπει να σταλούν ταχυδρομικώς ή ηλεκτρονικώς το αργότερο ως τις 20 Ιουνίου 2013.
H πρόταση θα περιλαμβάνει τον τίτλο της εισήγησης, περίληψη μιας σελίδας, ιδιότητα, διεύθυνση και τηλέφωνο του εισηγητή.
Οι εισηγήσεις του συνεδρίου θα εκδοθούν σε ειδικό τόμο της Π.Ε.Φ. και οι εισηγητές θα πρέπει να παραδώσουν εγκαίρως το κείμενό τους.

Οργανωτική επιτροπή: Μανώλης Στεργιούλης, Τασούλα Καραγεωργίου, Γεωργία Χαριτίδου, Σπύρος Τουλιάτος, Αντώνης Μαστραπάς, Μπάμπης Παπαδόπουλος, Αναστασία Αβραμίδου, Γιάννης Σπυράλατος.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Αναστάσιος Στέφος

Η Γενική Γραμματέας Γεωργία Χαριτίδου